Trong những ngày Tết, có một số lý do dễ khiến trẻ khó duy trì thói quen ăn uống tốt. Dưới đây là một số gợi ý để trẻ có những ngày nghỉ Tết đảm bảo dinh dưỡng và sức khỏe tốt.
Sau mỗi dịp Tết, một số trẻ rơi vào tình trạng thừa cân béo phì do ăn quá nhiều đồ ngọt, đồ uống có ga hoặc sụt cân, suy dinh dưỡng do ăn uống không khoa học, gây rối loạn tiêu hóa; một số trẻ ăn ít rau quả gây táo bón… Nguyên do phổ biến là gia đình nào cũng rất nhiều đồ ăn thức uống giàu năng lượng như bánh kẹo, nước ngọt, bánh chưng, đồ ăn chiên rán, đồ chế biến sẵn cùng giờ giấc sinh hoạt đảo lộn…
1. Duy trì thói quen ăn uống lành mạnh đảm bảo dinh dưỡng hợp lý cho trẻ
Giữ chế độ ăn uống bình thường
Trong dịp Tết, nên duy trì cho trẻ ngày 3 bữa ăn chính và 2 bữa ăn phụ.
Trong dịp nghỉ Tết kéo dài, thói quen của con bạn có thể dễ dàng bị chệch hướng. Nếu con bạn thường ăn ba bữa một ngày và ăn nhẹ, hãy cố gắng duy trì lịch trình đó một cách nhất quán. Duy trì lịch trình ăn uống đều đặn giúp bạn tránh xa cơn đói và cho phép bạn có thời gian thưởng thức những món ăn yêu thích trong kỳ nghỉ mà không ăn quá nhiều.
Nên duy trì cho trẻ ngày 3 bữa ăn chính và 2 bữa ăn phụ. Nếu đến bữa ăn của trẻ mà không chuẩn bị kịp đồ ăn thì cho trẻ ăn các món ăn nhẹ thay bữa như bánh flan, uống sữa và các chế phẩm từ sữa, trái cây, các loại hạt, trái cây sấy, ngũ cốc… hoặc có thể cho trẻ ăn trước khi đi chơi, đi chúc tết. Đảm bảo các món ăn của trẻ phải được nấu mới, tránh nguy cơ ngộ độc thực phẩm và tăng cảm giác ngon miệng.
Tập trung vào khẩu phần ăn
Ăn khẩu phần nhỏ, ăn chậm và chú ý đến cơ thể. Hãy nhớ tôn trọng tín hiệu no của con bạn và ngừng ăn khi đã no nhưng vẫn cảm thấy thoải mái. Nói chuyện với con bạn về cảm giác “no” và lắng nghe các tín hiệu của cơ thể để chúng không ăn quá nhiều và trở nên khó chịu.
Tránh cho trẻ ăn quá nhiều bánh kẹo ngọt, uống nước ngọt… Việc sử dụng các thực phẩm giàu đường như bánh, kẹo, nước ngọt… hoàn toàn không có lợi cho sức khỏe, có nguy cơ tăng cân ở trẻ thừa cân béo phì, với một số trẻ khác lại làm trẻ mất cảm giác ngon miệng nếu ăn gần bữa chính, có thể là nguyên nhân gây nên trẻ bị rối loạn tiêu hóa dẫn đến sụt cân, suy dinh dưỡng sau Tết.
Cung cấp nhiều rau củ trong bữa ăn dịp Tết
Nên chú ý bổ sung đủ rau củ quả cho trẻ trong các bữa ăn ngày Tết.
Cố gắng thay đổi món ăn, đa dạng thực phẩm và cách chế biến cho trẻ. Cho trẻ ăn những thực phẩm phù hợp với độ t.uổi, dễ hấp thu và đảm bảo cân đối 4 nhóm thực phẩm trong mỗi bữa ăn, đó là: nhóm bột đường (cơm, cháo, phở, bún, miến, bánh mỳ….), nhóm chất đạm (thịt, cá trứng, sữa và các chế phẩm sữa…), nhóm chất béo (dầu, mỡ, bơ…) và nhóm vitamin và khoáng chất (rau củ, trái cây…). Lựa chọn thực phẩm giàu chất xơ và nhiều món ăn có nguồn gốc từ thực vật có thể giúp giảm lượng calo tiêu thụ. Nên chú ý bổ sung đủ rau xanh trong các bữa ăn ngày Tết cho cả gia đình hoặc có thể thay thế bằng quả chín trong trường hợp không tiện chế biến.
Uống đủ nước
Cha mẹ đừng quên cho con uống nước, hãy chú ý cho trẻ uống đủ nước. Các con thường thích nước ngọt với hương vị dâu, chanh, táo… hơn là nước lọc. Nhưng nước ngọt sẽ khiến trẻ dễ bị đầy bụng, khó tiêu dẫn đến trẻ chán ăn. Do đó, mẹ không nên cho trẻ uống nhiều nước ngọt chỉ nên cho bé uống một vài ngụm nhỏ và bổ sung cho trẻ nước lọc, nước canh, sữa tươi hay sữa công thức vào ngày Tết để bổ sung đều đặn các dưỡng chất cho trẻ.
Tận dụng quá trình chuẩn bị thức ăn
Những ngày nghỉ Tết có thể là thời điểm hoàn hảo để cùng con bạn chuẩn bị những món ăn yêu thích của chúng. Nhờ trẻ giúp chuẩn bị bữa ăn có thể dạy chúng về những thực phẩm thay thế lành mạnh hơn. Đối với trẻ nhỏ hơn, bạn có thể nhờ trẻ dọn bàn ăn hoặc giúp chuẩn bị món salad.
Dành thời gian tổ chức sinh hoạt gia đình, vận động cơ thể
Hoạt động thể chất vào những ngày nghỉ Tết là một cách tốt để duy trì những thói quen lành mạnh cho trẻ và cả gia đình.
Thêm hoạt động thể chất vào những ngày nghỉ Tết là một cách tốt để duy trì những thói quen lành mạnh và tận hưởng khoảng thời gian vui vẻ bên nhau như một gia đình.
Vì vậy, cha mẹ hãy lưu ý việc vận động cho trẻ, vì sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe của trẻ:
– Thay vì cho “ăn thỏa thích” hãy cho trẻ “chạy nhảy thỏa thích”. Lên kế hoạch đi dạo quanh khu phố sau bữa ăn hoặc tham quan công viên.
– Nên đưa trẻ đến các khu vui chơi giải trí để trẻ có dịp tiêu hao năng lượng qua các trò chơi vận động.
– Đi chơi, vận động vừa phải sẽ giúp trẻ mau đói và thèm ăn; nhưng không nên đi chơi quá nhiều vì quá mệt cũng làm trẻ biếng ăn.
2. Một số thực phẩm lành mạnh cho trẻ trong dịp Tết
Cháo là một trong những món ăn lành mạnh cho trẻ.
Hãy thêm một số thực phẩm lành mạnh hơn mà con dễ thích, dễ ăn, dễ tiêu hóa vào thực đơn Tết cho con:
– Cháo là món ăn dễ thực hiện và phù hợp với nhiều lứa t.uổi. Để dễ dàng chuẩn bị đồ ăn cho trẻ, cha mẹ có thể nấu sẵn cháo trắng rồi cho thêm thức ăn khi đến bữa ăn. Cháo trắng sẽ bảo quản được lâu hơn và dễ biến đổi đa dạng hơn so với cháo được nấu sẵn với thức ăn. Với trẻ ở lứa t.uổi ăn dặm dưới 1 t.uổi, ba mẹ chỉ cần 1 bình cháo trắng nấu đặc, một máy xay cầm tay, thêm thịt, cá, trứng, rau củ tươi, dầu mỡ sẵn có là mẹ có thể chế biến cho con được bữa ăn dặm rất cơ động ngay cả khi đưa con đi chúc Tết họ hàng. Trẻ lớn thì cháo cũng là món ăn giàu dinh dưỡng, dễ chế biến và cơ động, không tốn quá nhiều thời gian.
– Bún, phở, súp cũng là món ăn dễ làm và giàu dinh dưỡng cho trẻ. Bố mẹ có thể mua sẵn bún, phở, bánh đa khô, nước dùng có thể lấy từ nước luộc gà hoặc ninh sẵn nồi nước xương để khi nào con ngán ăn đồ Tết là có thể có những bát bún phở, súp nóng và giàu dinh dưỡng, phù hợp với nhiều lứa t.uổi mà không tốn quá nhiều thời gian nấu nướng.
– Sữa và chế phẩm sữa: đây là loại thực phẩm phù hợp với trẻ nhiều lứa t.uổi. Nếu đến bữa ăn mà không tiện chế biến thức ăn cho trẻ thì sữa và chế phẩm sữa như một cứu cánh rất hữu dụng.
Các mẹ có thể sử dụng sữa như bữa ăn phụ hoặc có thể dùng sữa với bánh flan, ngũ cốc, các loại hạt hoặc quả sấy khô thay cho bữa chính.
– Các loại rau củ quả tươi: Rau củ tươi rất cần cho bữa ăn của trẻ, giúp trẻ tránh táo bón và bổ sung thêm các vitamin. Các loại quả chín có thể ăn hoặc ép lấy nước, mang đi cùng rất dễ dàng nếu phải di chuyển nhiều như táo, chuối, xoài, dâu tây, cherry. Hay món sữa chua Hy Lạp ít béo có thể là nguyên liệu thay thế thay cho sữa bơ.
6 thực phẩm tốt nhất nên ăn vào bữa sáng
Bữa sáng giúp đảm bảo nhận được tất cả các chất dinh dưỡng và năng lượng mà cơ thể cần để hoạt động suốt cả ngày.
Tham khảo các loại thực phẩm tốt nhất nên ăn vào bữa sáng để tăng cường năng lượng mà vẫn giữ được cân nặng mong muốn.
Theo TS.BS. Trương Hồng Sơn – Viện Y học Ứng dụng Việt Nam, trứng là nguồn cung cấp protein chất lượng cao, dễ tiêu hóa cùng các vitamin và khoáng chất thiết yếu. Trứng có chỉ số no cao hơn 50% so với bánh mì trắng hoặc ngũ cốc ăn sáng. Ăn trứng vào bữa sáng giúp giảm khoảng 270 – 470 calo nạp vào trong bữa trưa và bữa tối.
Một số người coi trứng là lựa chọn không lành mạnh cho bữa sáng vì chúng chứa một lượng cholesterol đáng kể. Tuy nhiên, điều này đã được chứng minh là sai vì trứng chỉ có tác động nhỏ đến LDL và cholesterol xấu trong m.áu. Hơn nữa, trứng rất giàu vitamin A và B, sắt, canxi và các chất chống oxy hóa lutein và zeaxanthin, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe cho cơ thể.
2. Bột yến mạch giàu chất xơ hòa tan
Một lựa chọn bữa sáng lành mạnh khác mà bạn dễ dàng chuẩn bị là bột yến mạch. Bạn có thể sử dụng yến mạch ăn liền, cán mỏng hoặc cắt miếng có chứa chất xơ hòa tan được gọi là beta-glucan. Những thành phần này đã được chứng minh là giúp giảm mức cholesterol và lượng đường trong m.áu.
Sai lầm thường gặp khi chọn và chế biến yến mạch để giảm cân
Ăn yến mạch có tốt cho tiêu hóa không?
Chúng cũng có đặc tính chống oxy hóa cao và lượng men vi sinh có lợi cơ thể. Ngoài ra, yến mạch rất giàu protein, sắt, vitamin B, mangan, chất chống oxy hóa, acid béo omega-3, kali, magie, selen và kẽm, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe bổ sung rất quan trọng cho cơ thể.
Để cải thiện hàm lượng protein mà bạn nhận được từ yến mạch, hãy làm bột yến mạch với sữa thay vì dùng nước, trộn với bột protein và dùng với trứng. Cách chế biến món ăn yến mạch này cũng đảm bảo hương vị thơm ngon hơn. Ăn bột yến mạch vào bữa sáng cũng giúp bạn cảm thấy no hơn trong thời gian còn lại trong ngày. Một nghiên cứu được công bố trên trang web của Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ cho thấy những người ăn bột yến mạch vào bữa sáng cảm thấy no hơn nhiều và tiêu thụ ít calo hơn vào bữa trưa so với những người ăn bánh ngô.
3. Quả mọng giàu chất chống oxy hóa
Các loại quả mọng, bao gồm dâu tây, quả mâm xôi, quả việt quất đều là những lựa chọn ngon miệng vào bữa sáng và tốt cho sức khỏe. Chúng có lượng calo thấp, hàm lượng chất xơ cao và nhiều chất chống oxy hóa chống lại bệnh tật.
Quả mọng có màu xanh tím và đỏ đặc trưng nhờ chất chống oxy hóa gọi là anthocyanin có trong chúng. Các nghiên cứu đã chứng minh việc tiêu thụ thường xuyên các loại quả mọng có chứa anthocyanin hỗ trợ chống lại chứng viêm, bệnh tim, ung thư và đái tháo đường.
Yến mạch và quả mọng giàu chất chống oxy hóa rất tốt cho bữa sáng lành mạnh.
Một nghiên cứu của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ cho thấy việc tiêu thụ nhiều quả mọng hơn sẽ làm giảm nguy cơ đau tim, đặc biệt là ở phụ nữ trẻ. Quả mọng có thể không giúp bạn thỏa mãn cơn đói. Vì vậy, hãy ăn chúng cùng với các lựa chọn bữa sáng lành mạnh khác như ngũ cốc, bột yến mạch, sữa chua hoặc sinh tố. Tuy nhiên, hãy đảm bảo tiêu thụ quả mọng tươi hoặc dạng khô mà không thêm đường (như mứt hoặc siro) để đảm bảo lợi ích sức khỏe tối ưu.
4. Sữa chua Hy Lạp là sự lựa chọn tuyệt vời cho bữa sáng
Sữa chua Hy Lạp là sự lựa chọn tuyệt vời cho bữa sáng vì nhiều lợi ích cho sức khỏe và dễ chế biến. Chúng được chế biến bằng cách lọc váng sữa và sữa đông, tạo ra sản phẩm dạng kem có hàm lượng protein cao hơn so với sữa chua thông thường.
Sữa chua Hy Lạp cũng chứa ít calo so với nhiều nguồn protein khác. Một cốc phục vụ 245g sữa chua chứa 25g protein với 149 calo. Chúng cũng bao gồm nhiều chất dinh dưỡng khác nhau như kali, vitamin B12, canxi, phốt pho và kẽm. Sữa chua Hy Lạp cũng rất giàu men vi sinh có thể tăng cường sức khỏe đường ruột và đáp ứng miễn dịch tốt hơn.
Tốt nhất nên kết hợp sữa chua Hy Lạp với các lựa chọn bữa sáng tuyệt vời khác như quả mọng, bơ hạt,… để đảm bảo một kế hoạch ăn kiêng lành mạnh và bổ dưỡng cho cơ thể bạn.
5. Các loại hạt và bơ hạt giàu chất béo có lợi cho tim
Các loại hạt và bơ hạt là những món ăn sáng tuyệt vời, giàu chất dinh dưỡng như kali, magie, chất chống oxy hóa và chất béo có lợi cho tim. Các nghiên cứu cho thấy những người ăn hạt nhiều lần mỗi tuần có nguy cơ t.ử v.ong thấp hơn 20%. Thay vì ăn các loại hạt, bạn cũng có thể ăn bơ hạt, một loại thực phẩm rất linh hoạt.
Bạn có thể phết bơ hạt lên bánh mì nướng ngũ cốc nguyên hạt hàng ngày hoặc trộn với bột yến mạch hoặc sữa chua. Bạn cũng có thể sử dụng chúng để ngâm trái cây tươi. Một số loại bơ hạt ngon và tốt cho sức khỏe bao gồm bơ đậu phộng, bơ hạnh nhân, bơ hạt điều, ca cao không đường và bơ hạt phỉ.
Bơ đậu phộng không chỉ làm tăng thêm hương vị mà còn cung cấp một lượng chất béo và protein lành mạnh cho bữa sáng.
6. Rau mầm giàu enzyme tiêu hóa
Rau mầm là một lựa chọn bữa sáng tuyệt vời được biết đến với mật độ dinh dưỡng của chúng. Những mầm cây nhỏ bé này rất giàu vitamin, khoáng chất và enzyme hỗ trợ tiêu hóa và sức khỏe tổng thể. Các loại đậu hoặc ngũ cốc nảy mầm mang đến sự khởi đầu đầy protein cho ngày mới của bạn, thúc đẩy mức năng lượng bền vững. Chúng cũng là nguồn cung cấp chất xơ tuyệt vời, giúp duy trì sức khỏe tiêu hóa và giúp bạn cảm thấy no suốt buổi sáng. Cho dù bạn thưởng thức chúng như món salad hay cùng với bánh sandwich, rau mầm đều mang đến một lựa chọn bữa sáng sảng khoái và bổ dưỡng.
Rau mầm chứa nhiều vitamin, khoáng chất và enzym, cung cấp năng lượng bền vững và hỗ trợ tiêu hóa. Hàm lượng chất xơ cao hỗ trợ sức khỏe tiêu hóa, đồng thời chỉ số đường huyết vừa phải đảm bảo lượng đường trong m.áu ổn định. Việc bổ sung rau trong bữa sáng giúp tăng cường giá trị dinh dưỡng bằng cách cung cấp các vitamin, khoáng chất và chất xơ thiết yếu.