Cứ vào mùa xuân là nhiều người gặp phải các triệu chứng dị ứng như mắt đỏ, nghẹt mũi, sổ mũi, ngứa da, mẩn đỏ…
điều này gây ra bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày.
Mùa xuân dị ứng với phấn hoa
Vào mùa xuân nhiều người thường thích dạo chơi, cắm trại trong rừng hoặc ghé thăm những vườn hoa, cây cảnh, đây cũng là dịp phấn hoa lan tràn trong không khí, khi mũi hít phải phấn hoa sẽ gây nên tình trạng hắt hơi, nghẹt mũi, chảy nước mắt, viêm mũi dị ứng…. Ngoài chứng sổ mũi theo mùa đã được biết đến, còn có viêm mũi dị ứng với nhiều dạng không theo mùa.
Phấn hoa thường có màu vàng, đôi khi có màu tím hoặc các màu sắc khác. Các hạt phấn dính liền với nhau thành khối phấn như hoa lan, hoa có mùi thơm… Xung quanh hạt phấn hoa có hai lớp màng, với lớp màng ngoài được cutin hóa, rắn, không thấm nước, tua tủa những cái như gai, mào… Từng khoảng có những chỗ trống, đó là lỗ nẩy mầm; lớp màng trong bằng cellulose dày lên ở phía trước các lỗ nẩy mầm này. Kích thước của các hạt phấn hoa thay đổi tùy theo từng loại cây cỏ, trung bình từ 0,01 đến 0,025 mm.
Thực tế phấn hoa gây bệnh dị ứng cho người có kích thước rất nhỏ, thường dưới 0,05 mm; lượng phấn hoa lớn có liên quan đến các loại cây cỏ được trồng nhiều tại địa phương và thụ phấn nhờ gió có thể gây dị ứng.
Khi cơ thể bị mẫn cảm do hít phải phấn hoa, mùi lạ, do tiếp xúc, thuốc uống qua đường tiêu hóa, thực phẩm… thì nối tĩnh điện giữa histamin trong cơ thể bị phá vỡ, histamin được phóng thích tự do sẽ gây nên hiện tượng dị ứng. Cuộc sống càng phát triển văn minh thì hiện tượng dị ứng xảy ra càng nhiều.
Nghẹt mũi, sổ mũi, ngứa da, mẩn đỏ… là một trong những triệu chứng của dị ứng mùa xuân. Ảnh minh họa.
Biểu hiện thường gặp của dị ứng mùa xuân
Khi histamin được phóng thích tự do trong cơ thể, hiện tượng dị ứng sẽ xảy ra và được biểu hiện dưới các hình thức:
Mẩn ngứa, nổi mề đay.
Sổ mũi, mắt ngứa, đỏ.
Nôn mửa.
Tụt huyết áp do mao mạch bị giãn nở.
Hen suyễn, khó thở do khí phế quản bị co thắt.
Kích thích cơ trơn đường tiêu hóa gây co thắt.
Trường hợp dị ứng nặng có thể dẫn đến t.ử v.ong.
Tình trạng dị ứng có thể xảy ra tức thì hoặc xảy ra muộn. Dị ứng tức thì có đặc điểm là thời gian xuất hiện phản ứng tại chỗ hoặc toàn thân rất nhanh, từ vài ba phút, thậm chí ngắn hơn trong vài ba giây, có thể đến 1 – 2 giờ, muộn nhất là 3 – 4 giờ kể từ thời điểm tiếp xúc với dị nguyên gây bệnh.
Dị ứng muộn có đặc điểm là thời gian xuất hiện phản ứng tại chỗ hoặc toàn thân sớm nhất sau 5 – 6 giờ, trung bình sau 24 – 48 – 72 giờ, đôi khi xảy ra nhiều ngày sau đó kể từ khi tiếp xúc với kháng nguyên gây bệnh.
Vì vậy, dị ứng do phấn hoa là một loại dị ứng do dị nguyên ngoại sinh không n.hiễm t.rùng giống như các loại bụi nhà, bụi đường phố, bụi thư viện, biểu bì, vảy da, lông súc vật, thực phẩm, thuốc, hóa chất… thường xảy ra khá phổ biến trong cộng đồng. Việc phòng bệnh, phát hiện, chẩn đoán, điều trị và cấp cứu kịp thời những trường hợp dị ứng nặng là yêu cầu cần thiết của các cơ sở y tế.
Phòng ngừa dị ứng thế nào?
Nguyên tắc đầu tiên để phòng ngừa dị ứng là tránh tiếp xúc với nguyên nhân gây ra dị ứng. Người có cơ địa dị ứng là người có nối kết héparin – histamin kém bền chặt, nên dễ phóng thích histamin, chính các dị ứng nguyên sẽ thúc đẩy hiện tượng phóng thích histamin trong cơ thể.
Mùa xuân đến, những người dễ bị dị ứng với bụi phấn hoa nên gội đầu thường xuyên để làm sạch phấn hoa bám trên tóc hoặc rơi trên gối, áo quần, đồng thời hạn chế đến các vườn hoa là nơi dễ phát tán nhiều bụi phấn, bào tử.
Với thực phẩm cũng như dược phẩm, cần tránh sử dụng các thức ăn hoặc thuốc đã từng gây dị ứng. Để phòng ngừa dị ứng mùa xuân thì nên tránh dị ứng nguyên và uống thuốc kháng dị ứng thêm.
Cách ngừa viêm họng, nghẹt mũi trong mùa lạnh
Thời tiết lạnh khiến cho tình trạng viêm đường hô hấp tăng cao, trong đó hay gặp là viêm họng, nghẹt mũi.
Nguyên nhân hàng đầu gây bệnh là do sự biến đổi của khí hậu và ô nhiễm môi trường. Làm thế nào để phòng bệnh?
Đau họng, nghẹt mũi có đáng lo?
Tình trạng đau rát họng là triệu chứng đau rát và ngứa ở họng. Khi họng bị kích thích như vậy sẽ gây nên phản xạ ho. Kèm theo là các triệu chứng xảy ra ở mũi họng như nghẹt mũi, chảy nước mũi, đau đầu, sốt, khàn tiếng hoặc đau đến khó nuốt. Nghẹt mũi và đau rát họng là hai triệu chứng thường đi đôi với nhau, xuất hiện trong các bệnh lý hô hấp như cảm cúm, cảm lạnh, viêm họng, viêm mũi dị ứng, viêm mũi xoang, n.hiễm t.rùng xoang…
Có nhiều nguyên nhân gây đau họng, nghẹt mũi, trong đó ghi nhận thường thấy là biểu hiệm viêm nhiễm, cảm lạnh, cảm cúm bởi nhiễm virus. Đây là bệnh lý có thể xảy ra ở mọi lứa t.uổi. Đặc biệt là bệnh do nhiễm virus nên có thể lây lan như virus cúm. Ngoài ra, đau họng, nghẹt mũi do vi khuẩn như: Viêm amidan, viêm họng hạt, viêm xoang…
Người ta còn ghi nhận thấy sự ảnh hưởng từ môi trường sống, vấn đề ô nhiễm môi trường, nhiều khói bụi là nguy cơ làm trầm trọng thêm các bệnh ở tai mũi họng và khiến triệu chứng đau họng, nghẹt mũi trở nên trầm trọng hơn. Các yếu tố kích thích khác như khói bụi, hóa chất công nghiệp, chất tẩy rửa mạnh… được sử dụng trong gia đình cũng là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng cổ họng bị rát, ngứa và khô.
Có nhiều nguyên nhân gây viêm họng, nghẹt mũi, thông thường là do nhiễm virus. Ảnh minh họa.
Cần làm gì khi bị đau họng, nghẹt mũi?
Đau họng, nghẹt mũi thường do các nguyên nhân lành tính thông thường như nhiễm virus và thường là tình trạng cấp tính, kéo dài không quá 2 tuần. Biểu hiện kèm theo là sốt, có thể tự khỏi mà không cần điều trị. Tình trạng này thường đáp ứng với các biện pháp hỗ trợ tại nhà như uống nhiều nước, nghỉ ngơi, giữ ấm cơ thể, uống thuốc hạ sốt, giảm đau, sử dụng viên ngậm họng, súc miệng nước muối và uống các loại trà thảo mộc ấm.
Với các trường hợp đau họng, nghẹt mũi kèm ho có đờm do vi khuẩn thì có thể kéo dài hơn và thường đáp ứng với thuốc kháng sinh, kháng viêm, thuốc giảm đau… cũng như các biện pháp hỗ trợ tại nhà giống như đau họng nghẹt mũi do virus.
Người bệnh cần ăn thức ăn loại mềm, nhuyễn, dễ nuốt, ăn thêm rau, trái cây. Cần phải nghỉ ngơi, giữ ấm cơ thể, nhất là cổ, ngực, gan bàn chân. Nên tắm bằng nước ấm trong phòng kín gió, tắm xong phải lau người thật khô rồi mặc quần áo sạch. Cần vệ sinh họng, miệng như đ.ánh răng sau khi ăn, trước và sau khi ngủ dậy. Nên súc họng bằng nước muối hàng ngày.
Việc dùng thuốc để điều trị phải tuân theo chỉ định của bác sĩ, không tự động mua thuốc để chữa bệnh cho mình và người nhà.
Phòng ngừa viêm họng, nghẹt mũi trong mùa lạnh
Để phòng viêm họng, nghẹt mũi trong mùa lạnh nói riêng và các bệnh đường hô hấp nói chung, cần dựa theo nguyên tắc sau:
– Có chế độ dinh dưỡng khoa học
Để có một hệ miễn dịch khỏe mạnh chống lại các tác nhân gây bệnh thì chế độ dinh dưỡng là một trong những yếu tố quan trọng nhất.
Chúng ta nên bổ sung đầy đủ đạm và vitamin từ thịt nạc, cá, rau củ, hoa quả và các loại ngũ cốc. Nên lựa chọn các thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng, an toàn. Chế độ ăn đảm bảo dinh dưỡng và hợp lý sẽ giúp cơ thể hạn chế hấp thu các chất béo bão hòa và đường gây tăng cholesterol trong m.áu.
– Ngủ đủ giấc
Giấc ngủ đóng vai trò rất quan trọng trong việc giúp cơ thể nghỉ ngơi, phục hồi tái tạo năng lượng cho các hoạt động của các cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là não bộ. Giấc ngủ tốt là một phần cơ bản của cuộc sống khỏe mạnh, giúp cho mọi hoạt động của cơ thể và trạng thái tinh thần được cải thiện. Vì giấc ngủ sẽ làm tiêu hao sự mệt mỏi, khôi phục sức lực đã mất, giữ cho thần kinh được cân bằng, phòng chống bệnh tật. Vì vậy, ngủ đủ giấc, đúng giờ và điều độ sẽ giúp nâng cao sức đề kháng để chống lại tác nhân gây bệnh đau họng nghẹt mũi.
– Hạn chế uống rượu và không hút t.huốc l.á
Rượu và t.huốc l.á gây ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch một cách rất rõ rệt. Hạn chế rượu bia và không sử dụng t.huốc l.á, chất kích thích sẽ là cách bảo vệ bản thân khỏi bệnh tật. Ngoài ra, cần tránh khói bụi, lạnh, chú ý về vệ sinh môi trường sống của gia đình: Nhà cửa sạch, thoáng, ga giường phải được thường xuyên giặt sạch, tránh lông vật nuôi chó mèo, chim…
– Tập thể dục thường xuyên
Hoạt động thể dục thể thao thường xuyên với cường độ thích hợp sẽ giúp cơ thể cảm thấy khỏe hơn, dễ chịu hơn. Rất nhiều nghiên cứu chỉ ra tăng cường các hoạt động thể chất sẽ rất có lợi cho hệ miễn dịch. Sức đề kháng được nâng cao rõ rệt, chống lại sự xâm nhập của các tác nhân gây bệnh.
– Kiểm soát cân nặng, tránh tình trạng béo phì thừa cân
Béo phì là nguyên nhân dẫn đến rất nhiều bệnh lý, người mắc chứng béo phì sẽ có đáp ứng thấp hơn với hiệu quả của các vaccine phòng bệnh như cúm, uốn ván, viêm gan B.
Với những người có BMI lớn hơn 30 thường dễ bị suy giảm miễn dịch. Do vậy, duy trì cơ thể có được cân nặng hợp lý bằng cách ăn uống lành mạnh, quản lý căng thẳng, ngủ đúng giờ, đủ giấc sẽ là phương pháp rất tốt để có một cơ thể khỏe mạnh, sức đề kháng được nâng cao.
