Dầu ăn là một trong những nguyên liệu không thể thiếu trong bất cứ gian bếp nào. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết dùng nó đúng cách.
Nghe thì có vẻ đơn giản, vì ai cũng biết rằng dầu ăn thì đương nhiên công dụng chính chỉ là để nấu ăn, nhưng nấu sai cách thì dầu gây ra rất nhiều bệnh tật, bao gồm cả ung thư.
Các chuyên gia y tế và dinh dưỡng đã không ít lần cảnh báo về những thói quen sử dụng dầu ăn gây hại cho sức khỏe con người, trong đó phổ biến nhất là:
1. Ăn quá nhiều dầu
Các hãng dầu ăn đều quảng cáo rằng dầu của họ tốt cho sức khỏe, không chứa cholesterol, nhưng điều đó không có nghĩa là dùng bao nhiêu cũng được.
Theo các chuyên gia y tế, mỗi người chỉ nên sử dụng tối đa 4 muỗng cà phê dầu ăn mỗi ngày để dung nạp lượng chất béo cần thiết cho cơ thể. Dùng dầu ăn quá nhiều sẽ gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm như thừa cân, béo phì, rối loạn mỡ máu, bệnh lý đái tháo đường, tăng huyết áp, tai biến mạch máu não…
Đặc biệt, đối với những người có lipid máu bất thường hoặc cân nặng bất thường, chúng ta càng phải chú ý đến lượng và loại dầu ăn nạp vào cơ thể mỗi ngày. Họ chỉ nên tiêu thụ quá 25g dầu mỗi ngày, cần lựa chọn các loại dầu thực vật có hàm lượng axit béo không bão hòa đơn cao.
2. Chờ dầu sôi đến bốc khói
Nếu bạn thường chờ dầu sôi đến khi bốc khói mới bắt đầu cho thực phẩm vào nấu thì nên dừng lại ngay, nó có thể mang đến bệnh ung thư.
Đừng nghĩ rằng dầu sôi già mới có thể khiến món ăn ngon hơn, thực chất, nhiệt độ quá cao có thể làm giảm dinh dưỡng ở dầu, mất đi chất chống oxy hóa và ảnh hưởng đến chất lượng món ăn. Đặc biệt, khi dầu ăn bị bốc khói tức là nhiệt độ lúc đó của dầu đã trên 200 độ C, sẽ tạo ra 1 lượng lớn các amin dị vòng độc hại, có tên hóa học là benzopyrene.
WHO cảnh báo đây là chất vô cùng nguy hiểm, là tác nhân gây ung thư mạnh với cơ thể người. Chỉ với 1 nanogram benzopyrene, cấu trúc và chức năng của DNA có thể bị thay đổi, lâu ngày gây ung thư dạ dày, ung thư ruột, ung thư gan và ung thư phổi.
Ngoài ra, khói dầu cũng được WHO xếp hạng vào nhóm chất gây ung thư 2A, nên đừng chủ quan mà mang bệnh tật vào thân.
3. Để dầu ăn quá lâu
Nhiều người có thói quen mua dầu ăn dạng thùng hoặc mua nhiều dầu 1 lần để tiết kiệm và không phải mua quá thường xuyên. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng ăn dầu cất trữ trong thời gian dài có hại cho sức khỏe.
Sau khi dầu ăn tiếp xúc với không khí, nó sẽ sản sinh ra peroxit, thậm chí phát triển nấm mốc, tạo ra aflatoxin, là chất gây ung thư mạnh cho cơ thể con người. Vì vậy, không nên tiêu thụ dầu đã để lâu. Dầu ăn sau khi được mở nắp và tiếp xúc với không khí chỉ nên tiêu thụ trong tối đa là 3 tháng.
4. Dùng dầu chiên đi chiên lại nhiều lần
Nhiều người không muốn đổ dầu chiên đi sau khi họ dùng nó để chiên ở nhiệt độ cao hoặc chiên ngập dầu. Việc làm này tuy tiết kiệm nhưng lại gây hại rất lớn cho sức khỏe.
Nghiên cứu của các nhà khoa học tại Đại học Illinois (Mỹ) chỉ ra rằng, dầu ăn được đun nóng nhiều lần sẽ bị phân hủy chất béo trung tính, dẫn đến quá trình oxy hóa axit béo tự do và giải phóng chất gây ung thư độc hại gọi là acrolein. Chúng có thể dễ dàng ngấm vào thực phẩm và đi vào cơ thể con người, gây nên bệnh ung thư cùng nhiều vấn đề sức khỏe khác.
Ngoài ra, sử dụng quá nhiều thực phẩm dầu mỡ, đặc biệt là thực phẩm được chế biến bằng dầu ăn đã qua sử dụng có thể khiến bạn tăng cân không kiểm soát. Đây cũng là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng béo phì ở trẻ em hiện nay.